Spor dünyası her geçen gün daha büyük, daha hızlı ve daha güçlü olmayı zorunlu hale getiriyor. Bunun sonucu olarak da çoğu sporcu steroidlere başvuruyor. Peki steroidler gerçekten mucize mi, yoksa katil mi?
Anabolik steroidler erkeklik hormonu olan testosteronun sentetik türevleridir. Testosteron miktarında ki artış protein sentezini arttırarak kas gelişimini ve kuvvet artışı sağlar. Ayrıca testosteron yenilenme sürecini hızlandırarak, daha yoğun ve daha fazla antrenman yapmanıza izin verir. Bununla birlikte testosteron direkt olarak sinir sistemine etki ederek güç artışı da sağlar.
Kimler kullanıyor?
İşte testosteron hormonunun bu etkileri yüzünden, profesyonel sporculardan amatör olarak kas geliştirmeye çalışanlara kadar birçok kişi steroidlere yönelmektedir. Bu oran şaşırtıcı derecede yüksektir. Vücut geliştirme sporunda profesyonel seviyede ise kullanmayan yok denecek kadar azdır. Dünyada elit seviyede yapılan sporlarda da -özellikle atletizm- steroidler çok büyük bir kullanım alanına sahiptir.
Bu kadar çok kullanıma sahip olmasına rağmen medya anabolik steroidleri uyuşturucu kadar zararlı, ölümcül olarak nitelendirirken kullananları da bir suçlu gibi karalar. Sporcuda doping çıkması halinde sporcu ceza alır ve madalyaları geri alınır. Bu kadar çok kullanımı olmasına rağmen neden bazı sporcular yakalanıyor diye düşünebilirsiniz.
Spor dünyası o kadar büyük bir pazar ki yeni rekorlar için, daha çok seyirci için buna göz yumuluyor. Bazen de bazı sporcular öne sürülüyor. Örneğin 1988 olimpiyatlarında efsane 100 m atleti Ben Johnson’ ın doping kullandığı ortaya çıktı ve birincilik madalyası Carl Lewis’ e devredildi. Oysa ki Carl Lewis de steroidlere başvurmuştu. Çoğu kişinin kullandığı bir platformda kullanmak etik midir değil midir; sizin yorumunuza bırakıyorum.
Bu arada ülkemizde ve Avrupa’ da testlerin biraz daha sıkı olduğunu belirtirim. Tabi şu da bir gerçek steroid bilimi her zaman denetleyenlerin önünde gitmektedir.
Peki steroidler gerçekten çok zararlı ve ölümcül mü?
Henüz anabolik steroid kullanımından ölen biri kayıtlara geçmemiştir. Jinekomasti, LDL kolesterolün yükselmesi, HDL kolesterolün düşmesi, saç dökülmesi, karaciğer problemleri gibi bazı yan etkileri olabilir. En çok görülen yan etki kullanım sırasında kolesterol değerlerinin değişmesidir.
Bu yan etkilerden korunmak için steroidlerin yanında birçok dengeleyici ilaç kullanılmaktadır. Amatör sporcular bunları es geçerek bütün yan etkilere davetiye çıkarmaktadır. Ayrıca uzun dönem ve yeterli ara vermeden kullanımda büyük zararları kabullenmek demektir. Tabi bazı sporcular- özellikle vücut geliştirmeciler- çok çok yüksek dozlar kullanıyorlar ki bu da yan etkileri kaçınılmaz kılıyor.
Son Söz
Maalesef sporda ki yoğun başarı kaygısı veya estetik amaçla bir çok genç insanın kullandığına şahit oluyorum. Benim görüşüme göre; amatör bir sporcunun bunlara başvurması tamamen gereksizdir. Doğru antrenman, doğru beslenme ve yenilenme ile zaten istediğiniz gelişimi elde edebilirsiniz. Sadece biraz daha uzun sürecek fakat daha kalıcı olacaktır.
Profesyonel sporcularda da, olimpiyat seviyesinde olmadığı takdir de kullanılmaması gerektiğini düşünüyorum. Olimpiyat seviyesinde bireysel yarışan sporcular arasında kullanımı maalesef çok yaygın. Saliseler ve milimetrelerle rekorların değiştiği spor dünyasında kullanmayanların dezavantajlı bir duruma düşmesi de çok üzücü.
Takım sporlarında ise hiç gerek olmadığı bir gerçek. Bunun yerine antrenman ve doğru beslenme ve doğru besin takviyesi kullanarak; doğal yollardan testosteron hormon salgılanışını arttırmanız daha doğru olacaktır. Makro ve mikro beslenme mükemmel ve eksiksiz uygulandığında ve organik gıdalar tüketildiğinde zaten üst seviyede bir performans için steroidlere gerek olmadığını savunuyorum.
Şunu da unutmayın ki steroidler mucize değildir. Bunları kullansanız bile çok iyi antrenman yapmalı, beslenmenize çok dikkat etmelisiniz. Steroid kullanımı da tamamen kişiye özeldir, öncesinde labaratuar testleri yapılmalı ve bu alanda uzman bir doktor tarafından ayarlanmalıdır. “Ahmet bunları kullandı çok iyi oldu” düşüncesiyle aynı ürünleri kullanmak çok yanlıştır. Steroidle gelen kazanımların %90′ ının ve belki fazlasının plasebo etkisi olduğunu düşünüyorum. Eğer gelişeceğinize çok inanırsanız, gelişirsiniz. Çoğu kişi steroidlere başladığında beslenmesine hiç olmadığı kadar dikkat eder. Daha motive antrenman yapar ve gelişeceğine kesin inanır. Yani performans artışı için gerekli bütün ögeleri uygular. Bu da performans artışı demektir.
Steroidlerin belki de en zararlı yönlerinden biri psikolojik bir bağımlılık yapması. Steroidle kazanılan kasları ve kuvveti, bırakıldığında korumak çok zor oluyor. Sporcu steroidi bıraktığında kazanımlarının gittiğini görünce tekrar başlamaya meyilli oluyor.
Şunu da söylemeliyim ki profesyonel bir sporcu kullandığı ortaya çıktığında da, bu o sporcunun bütün başarısını bu ilaçlara borçlu olduğu anlamına gelmez. Bu sporcular bütün ömürlerini antrenman yaparak geçirirler ve beslenmelerinden ödün vermezler. Ayrıca o seviyede kalabilmek için inanılmaz bir mental güce sahiptirler. Steroid onların başarısında ki çok çok ufak bir kısımı teşkil eder.